May 18, 2025
نوشته شده
۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴

جامعه‌گردانی

قصد ندارم دربارهٔ درست یا غلط بودنِ مصاحبه با صداوسیمای جمهوری اسلامی از لحاظ اخلاقی صحبت کنم. هر کس توی اون موضوع از عقلش استفاده می‌کنه و خودش به یه نتیجه‌ای می‌رسه. مخالفت و بحث چیز ترسناکی نیست، یه بخش عادی از یه جامعهٔ سالمه. می‌تونیم با نظرات هم مخالفت کنیم، در حینِ اینکه احترامِ همدیگه رو نگه می‌داریم و فرض رو بر حسنِ نیت می‌ذاریم.

صحبتِ من دربارهٔ احترامه. کسی که توی بحث هیچ احترامی برای طرفِ دیگه قائل نیست مکالمه رو مسموم می‌کنه. کسی که به جای جواب دادن به استدلال‌های طرف مقابل، دست به توهین و فحاشی و تیکه انداختن می‌زنه، و با کسی که کوچکترین مخالفتی باهاش کرد تهمتِ طرفدارِ حکومت بودن رو می‌زنه، بحث رو به طور کلی مسموم می‌کنه و جایی توی گروه نداره.

دو نکته رو به ترتیب اولویت می‌گم. به اعضای گروه و به خصوص ادمین‌های تهلاگ شدیداً توصیه می‌کنم که این دو نکته رو جدی بگیرن.

۱- باید قوانین مشخص داشته باشیم. وقتی حتی خود ادمین‌ها هم مطمئن نیستن چه رفتاری قابلِ قبوله یا چه رفتاری نامناسبه، هیچکدوم آمادگی دست به عمل زدن رو ندارن و به فردی که رفتار مسموم رو داره اجازه داده می‌شه به کارش ادامه بده. تا اونجایی که من می‌بینم تنها قانونی که توی تهلاگ نوشته شده اینه که «در مورد کالی سوال نکنید.» [1] چیز پیچیده‌ای لازم نیست. پنج‌شیشتا قانون ساده که پایه‌ای‌ترین موارد رو پوشش بدن کفایت می‌کنه. و از هیچی خیلی بهتره.

من به عنوانِ یه پیش‌نویسِ ساده فقط پیشنهاد خودمو می‌دم از چند موردِ استاندارد. قطعاً صدای باقی اعضای لاگ هم باید در این باره شنیده بشه:

شاید برای اکثر اعضا اینا موارد واضحی باشه، ولی مهم اینه که مشخص باشن و نوشته بشن.

۲- قدمت داشتن در جامعه یا زحمت کشیدن برای جامعه قرار نیست به کسی در مقابل قوانین مصونیت بده. یک ادمین به من گفت که «بله ایشون حرف نادرستی زد و به باقی اعضا بی‌احترامی کرد. ولی خب، ایشون ده ساله که در لاگ فعالیت داره و بسیار براش زحمت کشیده. اگه به خاطر یه بی‌احترامی بخوایم توبیخ یا اخراجش کنیم بی‌انصافی می‌شه.»

سوال من اینه: آیا حضورِ این شخص در جامعه، نسبت به اعضای دیگر تهلاگ، اعضای جدیدی که به تبادل نظر دربارهٔ لینوکس و آزادی نرم‌افزار علاقه دارن بی‌انصافی نیست؟ اعضایی که فکر می‌کنن به فضایی وارد شده‌ن که توش از علایق و نظراتشون حمایت می‌شه، ولی به جاش می‌بینن که یکی از اعضای گروه بهشون می‌گه «دوزار قبولت ندارم» و «ریدی» و مدیریتِ گروه هم جلوشو نمی‌گیره. فکر می‌کنید تهلاگ تا الآن چند نفر رو اینطوری از دست داده؟ چند نفر بعد از رد و بدلِ چندتا پیغام، از گروه زده شده‌ن و تصمیم گرفته‌ن که اینجا جاشون نیست.

کدوم بی‌انصافی بزرگتریه؟



[1] اگه بخوام ادای تحلیل‌گر دربیارم، می‌گم که چون ما ایرانی‌ها™ جایی زندگی می‌کنیم که کلاً چیزی به اسم قانون خیلی تعریف درست‌حسابی‌ای نداره، یا وقتی هم که داره فقط در جهت منافع ستمگر وضع شده، یکم طرز فکرمون نسبت به قانون چپه شده. برامون قابل درک نیست که می‌تونیم قوانینی در راستای حفظ منافعِ جامعه‌مون داشته باشیم. یا قوانینی که از مظلوم در برابر ظالم حمایت می‌کنن.